سایت خبری تحلیلی کیهان نوین

افزایش روزنامه‌نگاران زن در ایران با وجود فشار حاکمیت

تعداد روزنامه‌نگاران زن در ایران در طی چند سال اخیر در تحریریه روزنامه‌ها و رسانه‌ها با افزایش همراه بوده است، گرچه تبعیض علیه زنان در تحریریه‌ها و از سوی همکاران مرد آن‌ها همچنان برای آن‌ها معضلی جدی است.

resanehکیهان نوین: در سال ۹۳، آمار دقیقی نه از تعداد روزنامه نگاران حاضر در نشریات ایران وجود دارد و نه تعداد روزنامه نگاران زن، با این حال چند روزنامه نگار که با المانیتور صحبت می‌کنند اعتقاد دارند نیمی از اعضای تحریریه و خبرنگاران نشریات را زنان تشکیل می‌دهند.

یکی از اعضای تحریریه روزنامه شرق – از مهم‌ترین نشریات اصلاح طلب – به المانیتور می‌گوید: «به نظر من ۶۰ یا ۷۰ درصد خبرنگاران امروز در نشریات اصلاح طلب خانم‌ها هستند.»

برای نمونه در این روزنامه دبیر سرویس‌های بین الملل، اجتماعی، ادبیات و صفحه آخر روزنامه شرق زن هستند.

چند روزنامه نگار در روزنامه اعتماد – دیگر روزنامه اصلاح طلب – نیز تایید می‌کنند که حدود نیمی از بدنه تحریریه را زنان تشکیل می‌دهند. مینا اکبری در روزنامه اعتماد دبیر سرویس فرهنگ و هنر است، سعیده اسلامیه دبیر صفحه آخر و عفیفه عابدی دبیر سرویس بین الملل. تا یک سال پیش دبیر سرویس سیاسی اعتماد هم یک زن بود: ثمینا رستگاری

معاون سردبیر روزنامه قانون و همچنین معاون سردبیر ماهنامه اندیشه پویا – نشریه‌ای تئوریک در حوزه سیاست و جامعه شناسی- نیز در حال زن هستند: مریم قربانی فر و مریم شبانی

شهلا شرکت از روزنامه نگاران قدیمی ایران سردبیر هفته نامه زنان امروز – اصلیترین نشریه حامی حقوق زنان – است، بدرالسادات مفیدی سردبیر ماهنامه ایران فردا – ارگان مطبوعاتی نیروهای ملی –مذهبی (از مهم‌ترین نیروهای اپوزسیون ایران- است و نیلوفر نیاورانی سردبیر ماهنامه سینما ادبیات – از نشریات اصلی هنری – در ایران است.

حتی در نشریات اصولگرایی مانند هفته نامه مثلث نیز حضور زنان روزنامه نگار قابل توجه است، از ۲۰ عضو تحریریه، ۷ نفر زن هستند و دبیر بین الملل آن نیز یک زن است: سعید سادات فهری.

طبق آمار وزارت فرهنگ و ارشاد تا پایان سال ۸۸ از ۸۰۴۴ روزنامه نگار در سراسر ایران، ۳۴۵۵ نفر زن و ۴۵۸۹ مرد بوده‌اند (۴۲ درصد.)

از میان کل روزنامه نگاران زن، ۱۶۴۵ نفر در تهران مشغول به کار هستند و ۱۸۱۰ نفر در دیگر ۳۰ استان ایران کار می‌کنند.

یک استاد ارتباطات در دانشگاه سوره تهران به المانیتور می‌گوید: «به شما می‌توانم بگویم که شاید حدود ۸۰ درصد از دانشجویان من دختر هستند.»

به باور این استاد ارتباطات مواردی مانند گسترده شدن شبکه اجتماعی افراد به واسطه روزنامه نگار شدن، جایگاه محترمانه این شغل و استقبال مخاطبان از خواندن مطالب زنان از مواردی است که باعث افزایش حضور روزنامه نگاران زن در تحریریه‌ها شده است. «یک نکته مهم هم وجود دارد، روزنامه نگاری شغل کم درآمدی است در ایران، خطر از دست دادن کار هم وجود دارد، این‌ها مواردی است که در حال حاضر برای زنان چندان حیاتی نیست، اما برای مردان است. من مردهای روزنامه نگار زیادی را می‌شناسم که بعد از ازدواج این کار را‌‌ رها کرده‌اند. در عوض دخترهای زیادی هستند که چیزی که برایشان امروز مهم است کسب یک جایگاه اجتماعی خوب است حتی با درآمد کم. اینجایگاه با روزنامه نگاری به دست می‌آید.»

افزایش تعداد روزنامه نگاران زن در طول دو دهه اخیر بسیار قابل توجه بوده است. بر اساس تحقیق انجام شده توسط دکتر محسنیان‏ راد (جامعه‌شناس و کار‌شناس ارتباطات) در سال ۱۳۷۱، میان ۲۱۴۵ روزنامه‏نگار، ۲۷۸ نفر زن بوده‏اند که حدود ۱۳% کل روزنامه‏نگاران را تشکیل مى‏دادند.

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى طى گزارشى در سال ۱۳۷۸، وضعیت زنان را در مطبوعات نسبت به سال ۱۳۷۴ ارائه کرد. بر اساس آمارهاى ارائه شده در این گزارش در سال ۱۳۷۸ از تعداد ۲۰۰۰ خبرنگار فعال در جراید و مطبوعات، ۳۰۰ نفر را زنان تشکیل مى‏دادند.

با این حال علی رغم اینکه جمعیت روزنامه نگاران زن و مرد به حدی نسبتا برابر رسیده‌اند، و تعداد دبیران یا حتی سردبیران زن در ایران نیز افزایش یافته، اما روزنامه نگاران زن می‌گویند هنوز مشکلات زیادی در کارشان وجود دارد.

یک روزنامه نگار زن در روزنامه اصلاح طلب ابتکار که مایل به افشای نامش نیست می‌گوید: «درست است که ما تعدادمان در تحریریه‌ها زیاد شده است اما قدرت اجراییمان سر مسائل حساستر خیلی کم است. مثلا شاید هر یک ماه یا دو ماه سرمقاله را یک زن بنویسد. بیشتر از ما می‌خواهند برویم گزارش شهری و می‌دانی در بیاوریم. برای همین بیشتر در حوزه اجتماعی، حوادث و شهر از ما استفاده می‌کنند مصاحبه‌های مهم را مرد‌ها انجام می‌دهند. مثلا اگر روزنامه‌ها بخواهند با آیت الله هاشمی مصاحبه کنند یک زن را نمی‌فرستند. تحلیل سیاسی یا دیپلماتیک را مرد‌ها می‌نویسند.»

او ادامه می‌دهد: «درست است تعداد دبیران زن و سردبیران هم افزایش یافته اما هنوز نسبت زنان دبیر یا سردبیر نسبت به مردان خیلی پایین است، می‌توانم بگویم

کیهان نوین ققنوسی است که از خاکستر کیهان غصب شده توسط جمهوری اسلامی و فریاد آزادیخواهی ملت ایران متولد شده و با هدف مرتبط ساختن ایرانیان پراکنده در همه ی کشور ها و آگاه ساختن آنان از اوضاع و احوال و آنچه به ایران مربوط است، نفس می کشد.'