یکسال از زمانی که طومار مردم انزلی برای نجات تالاب این شهر به دست دکتر ابتکار رئیس سازمان حفاظت محیط زیست رسید، گذشته است. با این وجود، تالاب انزلی نه تنها نسبت به سال گذشته و حتی ۲۰ سال پیش تغییری نکرده، بلکه وضعیت آن وخیمتر هم شده است.
کیهان نوین: پیش از هر چیز، چکیدهای هشتگانه از فلاکتهای تالاب انزلی را مرور کنیم:
– هر سال بیش از ۳۲ میلیون متر مکعب فاضلاب خانگی وارد تالاب میشود.
– ازطریق مزارع کشاورزی هر سال حدود دو میلیون لیتر سموم وارد محیط تالاب انزلی میشود.
– در پی بارندگیها و کاهش اکسیژن در تالاب بواسطه متصاعد شدن گاز اکسیدسولفید SH۲ در سطح تالاب هر بار هزاران ماهی در تالاب تلف میشود.
– رسوبات حوضه آبخیز تالاب انزلی به طور فزایندهای درحال افزایش است و به علت ضعف عملیات آبخیزداری و تخریب بیش از اندازه حوضه آن سالانه ۵۸۵ هزار تن خاک به صورت رسوب به این تالاب سرازیر و تهنشین میشود و سرعت انباشته شدن رسوبات درکف تالاب ۱۰ برابر بیشتر از چهار دهه قبل است.
– آلودگیهای ناشی از فعالیتهای صنعتی در کنار رودهای منتهی به تالاب؛ به طور مثال میتوان اشارهای به رودخانه زرجوب نمود که یکی از آلودهترین رودخانههای کشور است.
– رودخانه زرجوب که به تالاب میریزد، در مسیر حرکت پذیرای فاضلاب ۱۰ بیمارستان، ۵۲ گرمابه و تعداد ۳۸ واحد صنعتی و کارخانههای متعدد و پسابهای اراضی کشاورزی است. همچنین شش شهر، پنج بخش و ۱۸ دهستان و بیش از ۳۰۰ روستا در حوزه این رودخانه وجود دارد.
– صید و شکار بیرویه که جهت تأمین نیازمندیهای غذایی و گذران حداقل اقتصادی است به شدت ادامه دارد. طبیعی است که این وضع منجر به کاهش جمعیت گونههای وابسته به تالاب میشود.
– رشد و توسعه شهرها و شهرکهای صنعتی بدون مکان یابی صحیح، مانند منطقه طالب آباد در حد فاصل تالاب و دریای خزر (فاصله بین بندر انزلی و حسن رود) از عوامل تهدید کننده تالاب انزلی و از منابع مهم آلودگی آب تالاب است. از ۳۸ واحد صنعتی آلاینده آب در استان گیلان تعداد ۲۳ واحد در حاشیه تالاب انزلی و یا در مسیر رودخانههای آن قرار گرفتهاند.