روزنامه «نیویورک تایمز»: نفوذ شدید جمهوری اسلامی در عراق؛ «جرف النصر» کجاست و چه کسی آنجا را اداره می‌کند؟

روزنامه «نیویورک تایمز» در گزارشی با عنوان «چرا ترس از تشدید درگیری‌های خاورمیانه در عراق رو به افزایش است؟» به نقش جمهوری اسلامی تولید موشک و پهپاد در منطقه‌ای نظامی در جنوب بغداد با نام «جرف النصر» و پشتیبانی از شبه‌نظامیان منطقه برای هدف قرار دادن مواضع آمریکا و اسرائیل اشاره کرده است.

The “New York Times” newspaper in a report entitled “Why is the fear of the escalation of Middle East conflicts in Iraq increasing?” It has pointed to the role of the Islamic Republic of producing missiles and drones in a military area south of Baghdad called “Jarf al-Nasr” and supporting the militants in the region to target American and Israeli positions.

کیهان نوین: «افرادی که این خطر را می‌کنند که برای مدتی طولانی در آنجا باشند. حتا ارتش یا مقامات دولتی عراق بدون اجازه جرأت نمی‌کنند به آنجا بروند… کشاورزی به نام علی حسین که در گذشته ساکن آن نواحی بود، می‌گوید: ما جرأت نمی‌کنیم بپرسیم می‌توانیم به آنجا برویم یا نه.» این منطقه توسط «کتائب حزب‌الله» اداره می‌شود.
اعضای این گروه اطراف آن مناطق ایست بازرسی مستقر کرده‌اند. به گفته یکی از ده‌ها افسر اطلاعاتی و نظامی غربی و عراقی، دیپلمات‌ها و دیگرانی که برای تهیه این گزارش مصاحبه کرده‌اند، این منطقه مستقل عراق که به «جرف النصر» معروف است به عنوان «پایگاه عملیاتی پیشرو» عمل می‌کند.
مقامات ارشد نظامی و اطلاعاتی می‌گویند، گروه «کتائب حزب‌الله» که کنترل این منطقه را در دست دارد، از آن برای مونتاژ پهپادها و مقاوم‌سازی راکت‌ها استفاده می‌کند که بخش‌های عمده آن از یکی از کشورهای همسایه تهیه شده است.
در طول ۲۰ سال گذشته، دولت‌های جمهوریخواه و دموکرات در آمریکا در مجموع ۱/۷۹ تریلیون دلار برای سرنگونی صدام حسین، جنگ با القاعده و داعش خرج کردند و هدف آنها ایجاد ثبات و یک متحد قابل اعتماد در منطقه بود.
هوشیار زیباری که به مدت ۱۰سال وزیر خارجه عراق و تا سال ۲۰۱۶ وزیر دارایی این کشور بود، به «نیویورک تایمز» گفت: «در عوض، ایران بیش از هر زمان دیگری دارای نفوذ غالب در عراق امروز است.» او که اکنون یکی از چهره‌های ارشد حزب دموکرات کردستان (KDP) است توضیح داد که منافع حکومت ایران بر «هر بخش از نیروهای امنیتی، ارتش و فرمانداران استان‌ها» تاثیر می‌گذارد.

آلیسا جی.روبین در این گزارش که نهم دسامبر (۱۸ آذرماه) منتشر شد می‌نویسد دقیقاً در جنوب بغداد، جایی که شهر تمام می‌شود و کنار رود فرات نخلستان‌های سرسبز به چشم می‌خورند، منطقه‌ای وجود دارد به اسم «جرف النصر» که محل مونتاژ پهپاد و  راکت است.

افرادی که این خطر را می‌کنند که برای مدتی طولانی در آنجا باشند. حتا ارتش یا مقامات دولتی عراق بدون اجازه جرأت نمی‌کنند به آنجا بروند.

کشاورزی به نام علی حسین که در گذشته ساکن آن نواحی بود، می‌گوید: «ما جرأت نمی‌کنیم بپرسیم می‌توانیم به آنجا برویم یا نه.» زیرا آن نواحی- با مساحتی بیش از دو برابر سانفرانسیسکو- توسط یک گروه شبه‌نظامی عراقی کنترل می‌شود که از سوی ایالات متحده در فهرست گروه‌های تروریستی قرار دارد.

اعضای این گروه اطراف آن مناطق ایست بازرسی مستقر کرده‌اند. به گفته یکی از ده‌ها افسر اطلاعاتی و نظامی غربی و عراقی، دیپلمات‌ها و دیگرانی که برای تهیه این گزارش مصاحبه کرده‌اند، این منطقه مستقل عراق که به «جرف النصر» معروف است به عنوان «پایگاه عملیاتی پیشرو» عمل می‌کند.

جنوب بغداد را چه کسی اداره می‌کند؟

مقامات ارشد نظامی و اطلاعاتی می‌گویند، گروه «کتائب حزب‌الله» کنترل این منطقه را در دست دارد و از آن برای مونتاژ پهپادها و مقاوم‌سازی راکت‌ها استفاده می‌کند که بخش‌های عمده آن از یکی از کشورهای همسایه تهیه شده است. این تسلیحات برای استفاده گروه‌های شبه‌نظامی در سراسر خاورمیانه توزیع می‌شود. توزیع همین تسلیحات بین شبه‌نظامیان است که نگرانی‌ها در مورد تبدیل جنگ غزه به یک جنگ بزرگ را بیشتر می‌کند. حملاات راکتی و پهپادی شبه‌نظامیان در دو ماه گذشته به شدت افزایش پیدا کرده است زیرا «کتائب حزب‌الله» و دیگر گروه‌های نیابتی برای نشان دادن همبستگی خود با فلسطینی‌ها تحرکات بیشتری دارند.

بر اساس اعلام پنتاگون از ۱۷ اکتبر (۲۵ مهرماه) گروه‌های نیابتی در عراق دست‌کم ۸۲ حمله پهپادی و راکتی علیه تأسیسات نظامی آمریکا در عراق و سوریه انجام دادند. طی این حملات ۶۶ نظامی زخمی شدند. منابع اطلاعاتی منطقه می‌گویند که در بسیاری از حملات از تسلیحاتی استفاده شد که در منطقه «جرف النصر» ساخته شده است. به گفته پنتاگون و «کتائب حزب‌الله»، ایالات متحده در واکنش به حملات اخیر، دو مکان در «جرف النصر» را هدف قرار دادند که دست‌کم هشت نفر از اعضای این گروه کشته شدند.

ژنرال کنث مکنزی که سال گذشته به‌ عنوان رئیس فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام) بازنشسته شد، به «نیویورک تایمز» می‌گوید: «آنها راکت، خمپاره و موشک دارند.» او می‌افزاید بُرد دقیق فعلی این تسلیحات را نمی‌داند اما در سال۲۰۲۰ بعضی از پهپادها و موشک‌ها می‌توانستند به اهدافی در اردن، سوریه و عربستان برسند.

برای دهه‌ها، استراتژی حکومت ایران در خاورمیانه ترکیب قدرت نظامی غیررسمی از طریق گروه‌های نیابتی با نفوذ سیاسی بر سیاست‌های دولت عراق بوده است. ایران از آغاز دهه ۱۹۸۰ به تأمین مالی و تسلیح حزب‌الله لبنان کمک می‌کرد. سپس از بشار اسد در سوریه حمایت نظامی و سیاسی نمود. این پشتیبانی‌ها شامل کمک به حوثی‌های یمن نیز می‌شود. اما عراق طبیعی‌ترین شریک منطقه‌ای جمهوری اسلامی در ایران است. هرچند این دو کشور روزگاری یک جنگ طولانی علیه یکدیگر داشتند.

ایران و عراق یک مرز ۱۴۵۸ کیلومتری مشترک دارند. بسیاری از خانواده‌ها از هر دو طرف خویشاوندانی دارند. روابط اقتصادی بین دو همسایه قوی است. همچنین عراق نیز مانند ایران دارای اکثریت مسلمان شیعه است و برخی از مهم‌ترین زیارتگاه‌های شیعیان در آن کشور قرار دارد.

پس از انتخابات ۲۰۲۱ در عراق، احزاب سیاسی مرتبط با جمهوری اسلامی که بیشتر آنها شاخه‌های شبه‌نظامی داشتند، برای اولین‌ بار سهم کافی از کرسی‌های پارلمان را به‌دست آوردند تا دولت ائتلافی تشکیل دهند و محمد شیاع السودانی را به عنوان نخست وزیر برگزیدند. این وضعیت او را نظر سیاسی با احزابی پیوند داد که اولویت‌هایشان نگرانی‌های مشترک تهران و بغداد است.

برای آمریکا دستاوردهای سیاسی جمهوری اسلامی در بغداد و فرماندهی منطقه نظامی «جرف النصر» توسط یک گروه شبه‌نظامی، موقعیتی فوق‌العاده است. در طول ۲۰ سال گذشته، دولت‌های جمهوریخواه و دموکرات در آمریکا در مجموع ۱/۷۹ تریلیون دلار برای سرنگونی صدام حسین، جنگ با القاعده و داعش خرج کردند و هدف آنها ایجاد ثبات و یک متحد قابل اعتماد در منطقه بوده است.

هوشیار زیباری که به مدت ۱۰سال وزیر خارجه عراق و تا سال ۲۰۱۶ وزیر دارایی این کشور بود، به «نیویورک تایمز» گفت: «در عوض، ایران بیش از هر زمان دیگری دارای نفوذ غالب در عراق امروز است.» او که اکنون یکی از چهره‌های ارشد حزب دموکرات کردستان (KDP) است توضیح داد که منافع حکومت ایران بر «هر بخش از نیروهای امنیتی، ارتش و فرمانداران استان‌ها» تاثیر می‌گذارد.

از جمله ابزارهای اعمال نفوذ رژیم ایران، شبکه‌ای از شبه‌نظامیان نیابتی است. با جنگ بین اسرائیل و حماس، این شبه‌نظامیان حملات خود را به پایگاه‌های ایالات متحده در عراق، از جمله سفارت ایالات متحده و همچنین در شمال شرق سوریه افزایش داده‌اند.

همانطور که تحقیقات مؤسسه مطالعات جنگ مستقر در واشنگتن نشان می‌دهد «جمهوری اسلامی و محور مقاومت از جنگ اسرائیل و حماس برای حمایت از هدف خود برای بیرون راندن نیروهای آمریکایی از خاورمیانه سوء استفاده می‌کنند.»

در هفته‌های اخیر نیروهای شبه‌نظامی وابسته به جمهوری اسلامی در عراق بارها پایگاه‌های آمریکا در الانبار و اربیل را هدف قرار دادند.

فرماندهان کتائب حزب‌الله می‌گویند: «عملیات ما علیه آمریکا در عراق تا خروج آخرین سرباز آمریکایی از عراق ادامه خواهد داشت.» آنها حتا پس از حمله به سفارت آمریکا در منطقه سبز بغداد اعلام کردند این حمله فقط آغاز عملیات بود و حملات بیشتر ادامه خواهد داشت.

در بیانیه‌ای که آنها اخیراً در مورد این حملات صادر کرده‌اند «کتائب حزب‌الله» چیزی در مورد جنگ غزه بیان نکرده است. درواقع این جنگ فقط یک بهانه و پوشش برای کاری است که به هر حال رهبران این گروه می‌خواهند انجام دهند.

در پایان این گزارش آمده، جایگزین این وضعیت این است که دولت بایدن باید بپذیرد در برآورد اولیه خود در مورد رژیم ایران اشتباه کرده است. زمانی بود که در دولت بایدن گمان می‌کردند مقصر تشدید تنش‌ها با جمهوری اسلامی ترامپ است. بایدن گمان می‌کرد می‌تواند با «احیای» توافق اتمی روابط خود با جمهوری اسلامی را ترمیم کند.