با گذشت پنج روز از احضار و بازداشت عدهای از پیروان اهل سنت در شهرهای اهواز و ماهشهر، همچنان اطلاعی از محل نگهداری آنان منتشر نشده است. فعالان حقوق بشر اسامی ۱۰ تن از بازداشتشدگان را منتشر کرده اند.
کیهان نوین: نیروهای اداره اطلاعات اهواز ابتدا روز جمعه (۲۷ تیرماه سال جاری) در نماز گروهی موسوم به «تراویح»، دست کم هفت نفر و سپس در روز یکشنبه (۲۹ تیرماه) سه نفر دیگر را در شهر ماهشهر بازداشت کردند.
به گفته کریم دحیمی، فعال حقوق بشر، فشار بر اهل سنت ساکن اهواز همچنان ادامه دارد و چندین نفر دیگر از سوی اداره اطلاعات این شهر احضار شدهاند.
اسامی بازداشت شدگان اهل سنت در دو شهر اهواز و ماهشهر، ﺧﻀﻴﺮ شرهانی، ﻣﻮﺳﻰ زرگانی، ﺣﺴﻴﻦ زرگانی، ﻣﺤﺴﻦ زرگانی، ﻣﺤﻤﺪ زرگانی، ﺣﻤﻴﺪ زرگانی، ﺳﺎﻟﻢ زرگانی، حسن صعبوری و حسین صعبوری عنوان اعلام شده است.
فعالان حقوق بشر میگویند، آمار دستگیرشدگان بیش از اسامی ذکر شده است.
«نماز تراویح» به نمازهایی اطلاق میشود که مسلمانان سنی در شبهای ماه رمضان به جماعت میخوانند. در بین اهل سنت رسم است که هر شب یک جزء قرآن را در این نمازها تلاوت کنند تا در پایان ماه رمضان، قرآن ختم شود.
کریم دحیمی میگوید، تا این لحظه پیگیری خانوادهها در پیوند با وضعیت فرزندانشان بینتیجه مانده است.
این فعال حقوق بشر «برپایی نماز تراویح» و «گرایش به مذهب اهل سنت» را دو دلیل بازداشتهای اخیر عنوان میکند.
وی تاکید میکند که هنوز به طور قطع نمیتوان در مورد اتهامات این دسته از شهروندان اظهار نظر کرد؛ به ویژه اینکه تاکنون خانوادهها موفق به ملاقات با فرزندانشان نشدهاند تا مشخص شود آیا بازداشت آنان دلیل دیگری نیز داشته است یا نه.
در سالهای گذشته در برخی مناطق ایران و حتی در تهران هم، اهل سنت با محدودیتهایی در برگزاری مراسم مذهبی روبهرو بودهاند.
به گفته دحیمی، بازداشت شدگان شهر ماهشهر فعالیتهای فرهنگی و سیاسی نیز داشتهاند، از جمله این فعالیتها میتوان به برگزاری کلاسهای قرآن و تدریس زبان عربی اشاره کرد.
در سالهای گذشته و دقیقاً در همین روزها، شماری از شهروندان اهل سنت در شهرهای حمیدیه و اهواز توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند.
گفته میشود بیشتر عربهای استان خوزستان شیعه مذهب هستند.
در تارنمای استانداری خوزستان آمده است: “خوزستان با وجود تنوع فرهنگی و قومیتهای مختلف – که خود یکی از ویژگیهای این استان است- بهتمامی مذهب شیعه دارند. غیراز شیعیان، تنها در شهر اهواز عده قلیلی از پیروان حضرت یحیای ذکریا (صابئین) در حاشیه رود کارون سکنی دارند و اغلب به کار زرگری مشغولند.”
در سالهای اخیر اما جسته و گریخته، خبرهایی شنیده میشود که حکایت از گرایش جوانان شیعهمذهب و عرب، به مذهب اهل تسنن دارد.
کریم دحیمی درباره فعالان اهل تسنن که در روزهای گذشته بازداشت شدهاند، میگوید: «این فعالان در سالهای گذشته به مذهب اهل سنت گرایش پیدا کردند و آنها جزو مبلغان این مذهب هستند.»
به گفته این فعال حقوق بشر، برخی از بستگان این افراد، دلیل گرایش آنان به مذهب سنی را بازداشتهای اخیر عنوان کردهاند.
در کنار فشارها بر نوکیشان سنی، چندی پیش موضوع «افزایش جمعیت اهل سنت» بحثهایی به دنبال داشت و در بین برخی از وبسایتهای اصولگرا و مراجع شیعه با واکنشهایی روبهرو شد.
از جمله این واکنشها میتوان به اظهارات آیتالله مکارم شیرازی مرجع تقلید شیعه و آیتالله سیداحمد علمالهدی عضو مجلس خبرگان رهبری اشاره کرد که از افزایش جمعیت اهل تسنن ابراز نگرانی کرده بودند.
آیتالله مکارم شیرازی گفته بود: “کانون اصلی تشیع در حال حاضر ایران است و آنها به همین دلیل به دنبال مبارزه با جمهوری اسلامی هستند و در این مسیر یکی از اصلیترین برنامههایشان تغییر بافت جمعیتی و افزایش اهل سنت است.”
همچنین آیتالله سید احمد علمالهدی «حضور پاکستانیها و افغانیها» در مشهد را عامل افزایش جمعیت اهل تسنن خوانده بود.
در واکنش به این اظهارات، مولوی عبدالحمید امام جمعه اهل سنت زاهدان ضمن ابراز تاسف در گفتوگویی که در تارنمای شخصیاش منتشر شد، گفته بود: “ماه همیشه پشت ابر نمیماند. حال که آقایان میخواهند جمعیت اهلسنت را بررسی کنند میبییند جمعیت اهلسنت مقداری از حد تصور آنان بالاتر است. اینگونه نیست که این جمعیت اخیراً از راه زاد و ولد بالا رفته باشد. این اشتباه محض است که جمعیت اهلسنت افزایش یافته است.”
در یک نامه سرگشاده،«جمعی از نخبگان اهلسنت استان سیستان و بلوچستان» به این موضوع واکنش نشان دادند.
در این نامه که تارنمای سنینیوز آن را منتشر کرد، آمده بود: “دلیل دامنزدن به نگرانی مذهبیون شیعه و تحریک آنها درباره افزایش جمعیت اهلسنت ایران به عنوان ابزار دیگری برای افزایش فشارها بر اهلسنت، دستاویز برخی افرد و جریانات مذهبی شده است.”
اهل سنت در ایران بخش چشمگیری از جمعیت ایران را تشکیل میدهند و در ۱۴ استان سکونت دارند.
مولوی عبدالحمید جمعیت سنیهای ایران را ۲۵ درصد از کل جمعیت ایران عنوان کرده است.
فعالان اهل سنت نیز در نامه خود به نقل از روزنامه اطلاعات در سال ۱۳۵۸ خورشیدی گفتهاند، اهل تسنن در ایران حدود یک چهارم جمیعت ایران را تشکیل میدهد.
در بخش دیگری از نامه این دسته از فعالان مذهبی اهل سنت آمده است: «در سالهای بعد از انقلاب اسلامی، اهلسنت تابع سیاستهای کلی جمهوری اسلامی درباره جمعیت بودهاند و چنانچه تغییری در ترکیب جمعیتی آنان بوجود آمده باشد، متناسب با سایر ایرانیان و متأثر از همان سیاستهای کلی بوده است.»