در روز ۷ دی ۱۳۹۶ (۲۸ دسامبر ۲۰۱۷) ایران شاهد آغاز یک خیزش اعتراضی وسیع بود که از مشهد و شهرهای بزرگ استان خراسان آغاز و به سرعت در سراسر کشور گسترش یافت.
کیهان نوین: فراخوان شرکت در این تظاهرات که در آغاز «نه به گرانی» و اعتراض به سیاست‌های دولت حسن روحانی ابتدا با خواست‌هایی اقتصادی، علیه فساد جاری در دولت ایران و میزان بالای بیکاری بود؛ اما به سرعت خواست و هدف اعتراضات رژیم ایران، به‌ویژه علی خامنه‌ای را نشانه گرفت.
آماری که در آن زمان قوه قضائیه منتشر کرد حاکی از آن بود که 25 تن در این اعتراضات کشته شدند اما بعدها برخی منابع رسمی از داخل مجلس تعداد کشته شدگان اعتراضات دی ماه را ۵۴ نفر اعلام کردند.
تعداد بازداشت شدگان این اعتراضات بیش از ۵ هزار نفر بود و تظاهرات به سرعت در روزهای ابتدایی به ۱۰۰ شهر رسید و در ۴۲ شهر هم درگیری اتفاق افتاد. طی این تظاهرات گسترده، ۶۰ دفتر امام جمعه در سراسر کشور تخریب و به آتش کشیده شد.
نظام برای حفظ بقای خود نیازمند خشونت بود و برای اینکه خشونت خود را توجیه کند شخصا برای تخریب اماکن عمومی اقدام نمود در نتیجه خشونت های خود را نزد افکار عمومی بی‌طرف و افکار عمومی بین‌المللی توجیه کرد و دست حکومت برای اعمال خشونت علیه مخالفان بازتر باشد و همزمان در جامعه فضای ترس و ارعاب بوجود آید.
ادامه ی اعتراضات:
علیرغم سرکوب این اعتراضات، در اسفند ماه همان سال، در گوشه و کنار کشور تجمعات اعتراضی ادامه داشت. به عنوان مثال کاگران اهواز از جمله کارگران فولاد اهواز و همچنین اعتصابات شهر های بانه و پیرانشهر و مریوان و سردشت نیز گزارش شد.
مهمترین واکنش ها:
فدراسیون جهانی حقوق بشر طی بیانیه ای اعلام کرد ایران باید فروری و بدون قید و شرط کلیه ی کسانی که در اعتراضات دستگیر شده اند را آزاد کند و تحقیقات مستقل و غیرجانبدارانه ای را در باره ی کلیه اشخاص کشته شدگاه در تظاهرات را در پیش بگیرد.
اعتراضات دی ماه سال 96 دستاوردهای گسترده ای داشته که مهمترین آنها به شرح ذیل است:
1) باطل شدن ادعای آزادی شبکه‌های اجتماعی
2) عدم اتحاد مردم پشت سر روحانیون
3) بطلان حقوق بشری بودن تمامی نظام جمهوری اسلامی و احزاب سیاسی وابسته به آن
در پایان:
درست است که اعتراضات دی ماه سال 96 توسط نظام جمهوری اسلامی در ایران سرکوب شد، اما این جنبش همانطور که ادامه ی جنبش های قبلی مردم شریف و حق طلب ایران بود، زمینه ساز جنبش های عظیم تر در آینده خود نیز شد. یکی از مهمترین ابزارهای کارآمد در این جنبش ها “اندیشه این جنبش ها” است؛ مهم این است که با حرکت های این چنینی، تفکر اینکه جنبش چه می‌خواهد و چه افقی در برابر جامعه قرار می‌دهد، گسترش می یابد و منجر به خلاقیت در میدان و نهایتا پیروزی می گردد.
قربانیان خیابانی اعتزاضات دی ماه سال 1396
محمد چوباک در دورود
محسن ویرایشی در دورود
حسین رشنو در دورود
حمزه لشنی در دورود
احسان خیری در دورود
مهدی کهزادی در دورود
محسن عادلی در دزفول
آرش خدری در مسجد سلیمان
امین رمضانی در مسجد سلیمان
غلام‌حسین شهاب در قهدریجان
نعمت‌الله‌شفیعی در قهدریجان
حسین‌شفیع‌زاده در قهدریجان
محمد ابراهیمی در قهدریجان
احمد حیدری در قهدریجان
نعمت‌الله صالحی در خمینی شهر
اصغر هارون رشیدی در خمینی شهر
شهاب امان‌اللهی در خمینی شهر
حسن (شاهین) ترکاشوند در کرج که در ۹ دی در اثر اصابت گلوله زخمی شد و در ۲۶ دی ماه جان خود را در بیمارستان باهنر کرج از دست داد
بازداشت شدگان
سینا قنبری جوان ۲۳ ساله دستگیرشده در قرنطینه زندان اوین درگذشت
وحید حیدری جوان ۲۳ ساله اهل اراک، در زندان این شهر درگذشت. در سه‌شنبه ۱۹ دی، دادستان عمومی و انقلاب استان مرکزی، مرگ دومین بازداشتی اعتراض‌ها در ایران را تأیید و ادعا کرد او نیز خودکشی کرده‌ا است به نقل از نزدیکان وحید حیدری که در زمان رویت جنازه، روی سر او آثار ضرب و شتم و کبودی دیده شده‌است.
آریا روزبهی بابادی، جوانی از طایفه بابادی ایل بختیاری که جنازه وی در ۱۹ دی در رود کارون پیدا شد. وی درطی تظاهرات دی ماه مفقود شده بود
سارو قهرمانی جوان ۲۴ ساله اهل سنندج که در ۱۲ دی دستگیر شد و در تاریخ ۲۳ دی ماه جنازه وی برای دفن سریع به خانواده اش تحویل شد. مادر سارو قهرمانی تأکید کرد که بر روی جنازه او آثار ضرب و شتم وجود داشته‌است.
کیانوش زندی جوان ۲۴ ساله اهل سنندج که بعد از اعلام خبر کشته شدن سارو قهرمانی، توسط اقوام سارو اعلام شد فردی به نام کیانوش زند نیز همانند سارو در زندان و تحت شکنجه کشته شده‌است.
علی پولادی جوان ۲۶ ساله اهل روستای گویتر از توابع بخش مرزن آباد شهرستان چالوس، به ظن تیراندازی توسط نیروی انتظامی دستگیر و در ۲۳ دی ماه به خانواده وی اعلام شد که برای تحویل جنازه وی مراجعه کنند
سید شهاب الدین ابطحی زاده جوان ۲۰ ساله اهل اراک که در ۱۲ دی دستگیر شد و جنازه وی در ۲۲ دی در مقابل منزلش رها شد. قاسم عبداللهی رئیس کل دادگستری استان مرکزی در ۲۷ دی ماه ضمن تأیید پیدا شدن جنازه این فرد در جمعه ۲۲ دی در یک منزل متروکه در حاشیه شهر اراک، اعلام کردکه با بررسی‌های انجام شده، این فرد به دلیل تزریق مواد مخدر جان خود را از دست داده‌است
بر روی بدن شهاب ابطحی، جراحاتی دیده می‌شد که به نظر می‌رسید بر اثر جراحات باتوم ایجاد شده بود
مریم (فروزان) جعفرپور جوان ۲۷ ساله دانشجوی مهندسی برق که به نقل از پدرش، در یکی از تجمع‌های اعتراضات سراسری بازداشت می‌شود و سپس جسد او را پس از کالبدشکافی تحویل خانواده می‌دهند
طالب بساطی، کارمند اورژانس شهرستان ملکشاهی و دانشجوی رشته پزشکی دانشگاه ایلام که جنازه وی هشت روز پس از بازداشت در یک‌شنبه ششم اسفند به خانواده وی تحویل شد. به گفته خانوادی وی، در گواهی فوت آقای بساطی ذکر شده بود که وی به دلیل «ترومای مغزی» فوت کرده‌است.پس از انتشار اخبار درگذشت وی در رسانه‌ها، نماینده وقت ایلام اعلام کرد که طالب بساطی بعد از ناآرامی‌های دی ماه بازداشت شده و بر اثر سکته در زندان فوت کرده‌است.
اعدام
در بهمن ۱۳۹۸، ۵ نفر از بازداشت‌شدگان اعتراضات دی ۱۳۹۶ در اصفهان به نام‌های مهدی صالحی، محمد بسطامی، مجید نظری کندری، هادی کیانی و عباس محمدی هرکدام به ۲ بار اعدام و ۵ سال حبس تعزیری محکوم شدند.
مصطفی صالحی از بازداشت‌شدگان اعتراضات دی ۱۳۹۶، که در کهریزسنگ اصفهان بود، در صبح ۱۵ مرداد ۱۳۹۹ اعدام شد.
زهرا لطفی
Majid Mohammad Poorazari
Ramin rabieikhaledi
