اتحادیه اروپا اعلام کرد ایالات متحده آمریکا به خاطر خروج یکجانبه از برجام به عنوان یکی از طرفین این معاهده بهرسمیت شناخته نمیشود و به همین خاطر نمیتواند مکانیسم ماشه را علیه جمهوری اسلامی فعال کند. پیش از انتشار این بیانیه و بهدنبال رد قطعنامه پیشنهادی ایالات متحده در شورای امنیت و عدم تمدید تحریم تسلیحاتی علیه جمهوری اسلامی، دونالد ترامپ استفاده از مکانیسم ماشه برای بازگرداندن تحریمها علیه این کشور را تایید کرده بود.
کیهان نوین: اتحادیه اروپا یکشنبه ۱۶ اوت/۲۶ مرداد اعلام کرد ایالات متحده آمریکا بهخاطر خروج یکجانبه از برجام دیگر عضو این توافقنامه هستهای بهشمار نمیآید و به همین خاطر نمیتواند مکانیسم ماشه موسوم به «اسنپ بک» (snapback) را علیه جمهوری اسلامی فعال کند. به گزارش شبکه الجزیره سخنگوی جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این رابطه گفت:
«با توجه به اینکه ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ به صورت یکجانبه از برجام خارج شده است و در هیچ بخشی از ساختار برجام یا فعالیتهای مرتبط با آن مشارکت نکرده، دیگر نمیتواند به عنوان یکی از طرفین این معاهده محسوب شود. به همین خاطر از نظر ما ایالات متحده در موضعی قرار ندارد که مکانیسمی را که برای اعضای برجام پیشبینی شده فعال کند».
ایالات متحده هنوز به این بیانیه واکنش نشان نداده است.
مسئله استفاده از مکانیسم ماشه پس از رد قطعنامه تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت، مطرح شد. در شامگاه ۱۴ اوت/ ۲۴ مرداد، از ۱۵عضو شورای امنیت تنها ایالات متحده آمریکا که خود این قطعنامه را پیشنهاد کرده بود و جمهوری دومینیکن به این قطعنامه رأی مثبت دادند؛ چین و روسیه رأی مخالف و ۱۱ کشور باقیمانده از جمله بریتانیا، فرانسه و آلمان به این قطعنامه رأی ممتنع دادند.
بهدنبال اعلام نتایج این رایگیری مقامات کاخ سفید اعلام کردند ایالات متحده از طریق فعال کردن مکانیسم ماشه سعی خواهد کرد «وعده تحریم تسلیحاتی را به هر قیمتی شده عملی کند». واشنگتن استدلال میکند از آنجا که نام ایالات متحده به عنوان یکی از اعضا برجام در شورای امنیت سازمان ملل آورده شده، این کشور میتواند از مکانیسم ماشه استفاده کند. بقیه کشورهای حاضر در برجام اما با این اقدام مخالفند.
طبق «مکانیسم ماشه»، که در واقع سازوکاریست که در متن قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد آمده است، هر یک از کشورهای طرف ایران در قرارداد برجام میتوانند به شورای امنیت یک ماه فرصت بدهند که قطعنامهای را با توافق همه صادر و جایگزین قطعنامه ۲۲۳۱ کند. اگر این ممکن نشود، تمام تحریمهای پیشین علیه جمهوری اسلامی باز خواهند گشت.
ترامپ روز شنبه ۱۵ اوت/۲۵ مرداد به خبرنگاران گفته بود ما «اسنپ بک» را فعال میکنیم و «هفته آینده شاهد آن خواهید بود».
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی اما روز یکشنبه این اقدام را «غیرقانونی» خواند و گفت: «اسنپبک آمریکا آنچنان غیرقانونی است که قابل پذیرش نیست و آنها این را میدانند که نمیتوانند از اسنپبک استفاده کنند».