دو روز پس از دیده شدن نور قرمز رنگ همراه با صدای انفجار در آسمان تهران (بامداد جمعه ۶ تیر ماه)، تحلیل تصاویر ماهوارهای از محل نشان میدهد این انفجار احتمالا در سایت نظامی پارچین اتفاق افتاده و دامنه آتش آن به پارک ملی خجیر هم رسیده است.
کیهان نوین: خبرگزاری آسوشیتد پرس روز شنبه ۲۷ ژوئن/ هفتم تیر ماه با انتشار گزارشی درباره رصد ماهوارهای از محل رؤیت نور قرمز رنگ در شرق تهران نوشت که احتمالا این نور بر اثر یک انفجار در تونلهای زیرزمینی و سایتهای تولید موشک پارچین رخ داده است.
بر اساس این گزارش، این انفجار منطقهای به وسعت صدها متر مربع را در بر گرفته است.
بامداد جمعه ششم تیر ماه همزمان با شنیده شدن صدایی مهیب، نور نارنجی رنگ بزرگی در آسمان شرق تهران دیده شد. عکسها و فیلمهای متعددی هم از سوی کاربران در شبکههای اجتماعی منتشر شد که صدای انفجار و ظاهر شدن نور شدید در شرق تهران را نشان میدادند.
تنها ساعاتی پس از این رویداد، داود عبدی، سخنگوی وزارت دفاع ایران اعلام کرد که «انفجار یک مخزن گاز» در منطقه عمومی پارچین عامل انتشار این نور و صدای مهیب بوده است.
خبرگزاری وابسته به سپاه پاسداران هم ساعاتی پس از مشاهده نور و شنیده شدن صدای انفجار در پارچین با انتشار خبری اعلام کرد:
«اخبار دریافت شده حاکیست تصاویری که با عنوان وقوع انفجار در منطقه شرق تهران منتشر شده، مربوط به انفجار یک مخزن گاز صنعتی در حاشیه یکی از مراکز وزارت دفاع بوده و هیچ ارتباطی به تأسیسات نظامی واقع در منطقه فوق ندارد.»
آسوشیتد پرس این واکنش مقامهای نظامی را «واکنش غیرمعمول جمهوری اسلامی در پی انفجار» خوانده و نوشته است:
«[تصاویر] ماهیت حساس منطقهای را نشان میدهند که بازرسان بینالمللی معتقدند جمهوری اسلامی دو دهه پیش آزمایشهای انفجاری شدیدی در زمینه تسلیحات هستهای در آن انجام داده است.»
انفجار بامداد جمعه اما خانهها را در این منطقه تکان داد، پنجرهها را لرزاند و افق را در کوههای البرز روشن کرد. بعدتر صدا و سیمای جمهوری اسلامی تصویری را به عنوان تصاویر محل انفجار پخش کرد. در این تصاویر یک خبرنگار جلوی چیزی میایستد که به نظر سیلندر بزرگ گاز میرسد که سیاه شده است. تصویر دوربین اما کاملا بسته و متمرکز است و چیز دیگری از اطراف محل نشان داده نمیشود.
به گفته سخنگوی وزارت دفاع هیچکس در این انفجار کشته نشده است.
عکسهای ماهوارهای این منطقه اما جایی را در حدود ۲۰ کیلومتری شرقی مرکز شهر تهران نشان میدهند که صدها متر از زمین و دار و درخت سوخته در آن معلوم است که در تصاویر هفتههای قبل از این حادثه دیده نمیشوند.
مرکز ذخیره گاز مورد اشاره اما در نزدیکی آنچه تحلیلگران از آن به عنوان تأسیسات موشکی خجیر یاد میکنند، قرار دارد.
مرکز مطالعات استراتژیک و بینالملل مستقر در واشنگتن، خجیر را به عنوان «محل تونلهای متعدد» معرفی میکند که احتمالا در آنها تسلیحات ذخیره و نگهداری میشود.
ساختمانهای بزرگ صنعتی در محل که در عکسهای ماهوارهای قابل مشاهده هستند هم محلهایی هستند که مونتاژ موشک در آنجا انجام میشود.
آژانس اطلاعات دفاعی ایالات متحده میگوید جمهوری اسلامی در کل بزرگترین برنامه تأسیسات زیرزمینی را در خاورمیانه دارد.
پارچین نام شهرک و منطقهای در جنوب شرقی تهران است که گفته میشود بخشی از تأسیسات هستهای ایران در این شهرک قرار دارد.
کارخانههای صنایع دفاع در پارچین از سال ۱۳۱۱ فعالیت داشتهاند و امروزه حدود ۵۰۰ واحد مسکونی سازمانی و همچنین شهرکهای اقماری دارد.
این منطقه در نزدیکی پارکهای ملی خجیر و سرخه حصار قرار دارد.
تمرکز صنایع مهم نظامی در این مجموعه به همراه نگهداری ذخایر موشکی و دیگر تجهیزات نظامی، سایت پارچین را به یکی از تأسیسات راهبردی-نظامی جمهوری اسلامی بدل کرده است.
بر پایه گزارشهای منتشر شده درباره این سایت نظامی، سپاه پاسداران در این منطقه اقداماتی در زمینه فعالیتهای هستهای خارج از نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی انجام میدهد.
یوکیو آمانو، مدیر سابق آژانس بینالمللی انرژی اتمی در اوایل اسفند ۱۳۹۰ در بیانیهای مقامات جمهوری اسلامی را به پنهانکاری فعالیتهای نظامی در سایت پارچین متهم کرده بود.
پیشتر و در سال ۱۳۹۳ یک انفجار شدید دیگر در منطقه نظامی پارچین رخ داد که مقامات حکومتی ایران تاکنون درباره علت آن شفافسازی نکردهاند.
برخی تحلیلگران نظامی در مورد انفجار و روز نارنجی بامداد جمعه از احتمال وقوع یک حمله سایبری علیه تأسیسات نظامی جمهوری اسلامی در پارچین خبر دادهاند.