بسیاری از ایرانی‌ها کالاهای آمریکایی و به‌ویژه آیفون را دوست دارند. بازار سیاه آیفون در ایران بسیار پررونق است و دولت جمهوری اسلامی در نظر دارد از این بازار استفاده کند.
کیهان نوین: حدود ۱۰ سال از ارائه اولین مدل گوشی‌های هوشمند اپل (آیفون) توسط استیو جابز، بنیان‌گذار و مدیر ارشد شرکت رایانه‌ای اپل می‌گذرد و امروز دیگر آیفون را در هر کشوری در جهان می‌توان یافت. زمان طولانی از شکستن رکورد فروش یک میلیاردی این گوشی‌های هوشمند نیز نگذشته است.
البته شرکت اپل خود می‌داند که گوشی‌های هوشمند آیفون در ایران نیز چون دیگر کشورهای جهان بسیار پرطرفدار است. اما این شرکت هنوز به طور رسمی در ایران فعالیت ندارد و آیفون‌های شرکت اپل به طور غیرقانونی بدون اجازه رسمی در فروشگاه‌های ایران خرید و فروش می‌شوند.
به‌ویژه فروشگاه‌های تهران محلی برای معامله آیفون هستند و آرم اپل را در بیشتر فروشگاه‌ها می‌توان دید. بسیاری از فروشگاه‌ها تنها به فروش آیفون و تجهیزات آن اختصاص دارند. اما خریداران آیفون که معمولا جوانان ایرانی هستند، اجازه رسمی و قانونی کار با این تلفن‌های هوشمند را ندارند.
آیفون‌های قاچاق به مقدار زیاد از کشورهای همسایه به ایران قاچاق می‌شوند و در بازار سیاه این کشور به فروش می‌رسند.
“رامین ب” که در شمال تهران فروشگاه فروش آیفون دارد نمی‌خواهد به رغم ممانعت‌های حقوقی آرم اپل را از شیشه فروشگاه‌اش بردارد، زیرا آن گونه که او می‌گوید با برداشتن آرم اپل، فروشگاه‌اش تبدیل به مکانی چون ده‌ها هزار فروشگاه تلفن‌های همراه دیگر در تهران، برای فروش انواع تلفن‌های همراه می‌شود.
رامین ۲۴ ساله می‌گوید که بسیاری از ایرانی‌ها دوست دارند آیفون را از فروشگاهی بخرند که در آن متخصص باشد و از کار آیفون سر درآورد. رامین که خود را متخصص آیفون می‌داند، همه اطلاعات‌اش را از اینترنت به دست آورده و می‌گوید مشتریان‌اش نمی‌دانند که “این فروشگاه، فروشگاه رسمی اپل نیست”.
نقشه دولت برای دخالت در خرید و فروش آیفون
شرکت اپل در ایران هیچ شعبه‌ای ندارد، اما آیفون همه جا دیده می‌شود. این تلفن هوشمند دیگر نشانی از تشخص در ایران شده است. بسیاری از فروشنده‌ها تعریف می‌کنند که حتی بسیاری از شهروندان که امکانات مالی‌شان نیز خوب نیست می‌کوشند برای بالا بردن وجهه خود یک آیفون نزد خود داشته باشند.
دولت ایران می‌خواهد به گونه‌ای در امر فروش آیفون در ایران مداخله داشته باشد. دولت برای اجرایی کردن این برنامه، در مرحله نخست تصمیم دارد جلوی قاچاق آیفون و ورود غیرقانونی آن را بگیرد.
«با اولتیماتوم ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز برای ایجاد نمایندگی اپل در ایران ظاهراً جمع‌آوری گوشی‌های هوشمند متعلق به این برند از سطح بازار شروع شده است.»
عباس نخعی، مدیرکل دفتر مبارزه با قاچاق کالای هدف، پیشتر گفته بود: «در حال حاضر ما ابلاغیه جمع‌آوری گوشی‌های تلفن همراه این برند را به تمام استان‌ها اعلام کرده‌ایم.»
دولت می‌خواهد در مرحله دوم نمایندگی‌های فروش قانونی اپل را در ایران بوجود آورد و گوشی‌های هوشمند آیفون را به طور قانونی به ایران وارد کرده و به صورت قانونی بفروشد. شرکت اپل هنوز نخواسته است در این باره نظری بدهد.
این شرکت برمبنای ضوابط کنونی خود هیچ رابطه رسمی اقتصادی با ایران ندارد. مرکز کنترل صادرات آمریکا (OFAC) اما در ارتباط با ایران برای کالاهایی که مصرف شخصی دارند مجوز صادرات صادر می‌کند و کالاهای شرکت اپل نیز در همین محدوده شخصی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
آمریکا در حال حاضر تنها برای کشورهای سودان، سوریه و کره شمالی تحریم کامل اقتصادی برقرار کرده است.
Ramin rabieikhaledi
Majid Mohammad Poorazari
