نزدیک شدن زمان انتخابات مجلس، توجه دولت به مسائل اهل سنت بیشتر شده است. براى اولین بار در ایران دولت حسن روحانی یک سفیر سنى مذهب اهل کردستان را برای ویتنام و کامبوج منصوب کرد. صالح ادیبی رئیس “بنیاد نخبگان استان کردستان” به عنوان اولین سفیر کرد اهل سنت تعیین شده است.
کیهان نوین: عبدالمحمد زاهدی استاندار کردستان در این رابطه با اشاره به تحرکات انتخاباتی در استان کردستان میگوید وعدههایی که روحانی به اقلیتهای کشور داده “یکی پس از دیگری در حال اجرایی شدن است.”
از زمان استقرار جمهوری اسلامی در ایران، عدم حضور اقلیتهای دینی و مذهبی در مناصب مهم اداری و نظامی جلب توجه کرده است. به گفته منتقدان، حتی مسلمانان سنی به سمتهایی مانند وزیر، معاون وزیر، استاندار، سفیر و ردههای بالاتر فرماندهی نیروهای مسلح راه نیافته بودند.
این وضعیت به خصوص در مورد استان هایی که اکثریت یا بخش عمده ای از جمعیت را مسلمانان سنی تشکیل می دهند به ویژه جلب توجه میکرد.
پیروان دیگر ادیان و مذاهب تا کنون به سمتهای مهم کشوری و لشکری دست نیافتهاند.
صالح ادیبی پنجاه و یک سال دارد و دارای درجه دکتری در رشته ادبیات فارسی است و در دانشگاههای ایران تدریس کرده است. دو سال پیش، خبرگزاری تسنیم با معرفی آقای ادیبی به عنوان رئیس بنیاد نخبگان استان کردستان، متن مصاحبهای با او را درج کرد که در آن گفته بود “کردستان ۱۷۶ نخبه شناسنامه دار دارد.”
عبدالستار دوشوکی از مرکز مطالعات بلوچستان در لندن که تحولات مربوط به اهل سنت کشور را هم دنبال میکند، میگوید: «تعامل روحانیان اهل سنت با بخشی از حاکمیت میتواند درست باشد ولی با مجموعه حاکمیت درست نیست. چونکه اهل سنت همان مشکلات خود را که قبلا داشتند هنوز هم دارند. اگر چه خبر انتصاب صالح ادیبی به عنوان اولین سفیر کرد اهل سنت بعد از ۳۶ سال تبعیض میتواند سرآغاز خوشایندی برای تعامل بین دولت و اهل سنت ایران باشد.»
به گفته آقای دوشوکی دلیل دیگری که باید با احتیاط و هوشیاری به این انتصاب نگریست این است که انتخابات خبرگان و مجلس شورای اسلامی در راه است و مردم اهل سنت و اقوام ایرانی ممکن است بپرسند چرا باید بر اساس وعدههای انجام نشده به پای صندوقهای رای رفت.
دوشوکی “تعامل خوب حکومت با روحانیان اهل سنت” و نتیجه گیری از آن را نوعی “تعارف اطلاعاتی-امنیتی” توصیف میکند و میگوید: «اصولا آنهایی که حتی جذب گروههای تکفیری مثل جندالله و جیشالعدل میشوند هم حرف شنوی و یا تاثیرپذیری از علمای اهل سنت در ایران ندارند. در نتیجه تعامل دولت با روحانیان اهل سنت در این باره تاثیر زیادی ندارد. این گروهها معمولا سنخیتی با روحانیان اهل سنت که از قدیم مجبور شدند با دولت کنار بیایند هم ندارند. اگرچه برخی از این گروهها به دلیل جایگاه مردمی علمایی نظیر مولانا عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان ناچارند به ظاهر خود را طرفدار و حامی علما قلمداد کنند.»
کارشناس مرکز مطالعات بلوچستان در لندن در ادامه بار دیگر تاکید میکند که پیروان اهل سنت در ایران هیچ گرایش و یا تمایلی به گروه “دولت اسلامی” نشان ندادهاند. او دراین رابطه ضمن مثال آوردن از گروههای افراطی در سیستان و بلوچستان میگوید: «در بلوچستان حتی گروههایی چون جیش العدل و جیش النصر و الفرقان گرایشی به داعش ندارند. اینها حتی چند هفته پیش، قبل از اینکه کشته شدن ملا عمر، رهبر طالبان علنی شود در نبرد طالبان و طرفداران داعش در افغانستان، طرف گروه طالبان را گرفتند و با آنها بیعت کردهاند. یعنی آن ارتباطات قدیمی خود را هنوز با طالبان افغانستان حفظ کردهاند و هیچ گونه سنخیتی هم با گروه “دولت اسلامی” ندارند زیرا میدانند که داعش در بین مردم اهل سنت ایران و بخصوص در مناطقی مانند بلوچستان به دلیل عملکرد ضد اسلامی و بغایت ضد انسانی منفور هستند.»
“داعش میان اهل سنت ایران نفوذی ندارد”
عبدالستاردوشوکی در ادامه خاطرنشان میکند: «ایران به خوبی آگاه هست که گروه به اصطلاح دولت اسلامی بین اهل سنت و تشیع یک گروه به غایت منفوری به حساب میآید و علمای اهل سنت ایران داعش را وحشی مطلق و ضد اسلامی میدانند. ولی متاسفانه در ایران برخی از مقامات مذهبی و حکومتی تلاش میکنند تا به زعم آنها خطر بالقوه اهل سنت ایران را به بستر فکری گروه “دولت اسلامی” و “وهابیت” گره زده تا از این طریق اقتدار امنیتی خود را نشان بدهند. به این معنا که ما از نفوذ داعش در ایران جلوگیری کردهایم. به عقیده من این نفوذ هرگز نبوده است و از نظر فکری، مذهبی و فرهنگی زمینه این نفوذ هم وجود ندارد.»